Een geslaagde editie – Nederlandse vertebratenpaleontologen komen samen in Maastricht
(26 mei 2023)

Verslag en foto’s John Jagt 

Het is een jaarlijks terugkerende happening – dit keer vonden vanuit alle delen van Nederland professionele en niet-professionele paleontologen die werken aan fossielen-met-een-ruggengraat (vertebraten) de weg naar Maastricht. Om precies te zijn naar de collegezaal van de Faculty of Science and Engineering in Maastricht-Randwyck.

Voor diegenen die dat leuk vonden startte de dag met een 2-uurs bezoek aan de voormalige ENCI groeve (met dank aan Natuurmonumenten), waar op drie plekken details over stratigrafie en fossielen uit de doeken werden gedaan. Daarna, per fiets of auto, de weg terug naar Randwyck, waar thee, koffie en vlaai klaar stonden.

Het lezingenprogramma, heel divers, nam een aanvang om even na 13:00 uur en pas ruim na 17:00 uur werd de weg naar de borrel gevonden, voor de afsluiting van een perfecte dag.

Dylan Bastiaans  – doctoraal student in Zürich illustreerde de meeste maffe reptielen ooit – Thalattosauriformes. In zo goed als alles wijken deze beesten zo sterk af van alles wat beschreven is, dat ze meer vragen oproepen dan antwoorden geven. Ik ben heel benieuwd naar Dylans proefschrift binnenkort …

Maarten de Rijke

Maarten de Rijke, verbonden aan het Oertijdmuseum (Boxtel) ging nader in op dino-eieren die eerder dit jaar in het Bossche ziekenhuis waren gescand – zit er daadwerkelijk een embryo in, of niet? Een aardige discussie vanuit de zaal was Maartens deel.

Vroege krokodilachtigen werden daarna voorgesteld door Stephan Spiekman (Stuttgart), aan de hand van ingekleurde CT scans van schedels; ze bleken nog veel op vroege vleesetende dino’s te lijken. Hier valt nog veel nieuws te verwachten voor de komende tijd – ook krokodillen spreken erg tot de verbeelding.

Jasper Ponstein

Ook verbonden aan het Oertijdmuseum (Boxtel) is Jasper Ponstein die nader inging op een schildpaddenschedel die een team van dit museum afgelopen zomer in Wyoming uit de grond had getoverd. Ietsje verdrukt, maar wel goed bewaard gebleven; een 3D print van de schedel (gebaseerd op de CT beelden) ging de zaal rond – heel special.

3 D print schildpaddenschedel

3 D print Dodoschedel

Daarna was het de beurt aan Leon Claessens (UM), die zijn werk aan met name de dodo op Mauritius de revue liet passeren – hoe zag deze ‘loopvogel’ eruit vóórdat mensen het eiland bereikten (en ervoor zorgden dat het dier uitstierf), met name waar het gaat om grootte. Alle in musea bewaarde botten zijn daarvoor opgemeten – een flinke klus. Ook hier kwam een geprint skelet en een losse schedel op de proppen – de laatste ging de zaal rond.

Eric Mulder (ex Natura Docet, Denekamp) en al twintig jaar (jubileum !) honorair conservator in Maastricht opende een klein ‘beerputje’. Hij brak een lans voor Petrus Camper die in 1786 de tweede mosasauriërschedel uit de Sint-Pietersberg vergeleek met een onbekend (‘incognitus’) potvis, en eigenlijk alle werkelijk belangrijke karakters aan die schedel had onderkend. Zou de naam Mosasaurus hoffmanni dan ingevoerd zijn als ‘mosterd na de maaltijd’ en niet Mantell (1829), maar Camper (1789) de naamgever moeten zijn? Spannend verhaal …

Lars Barten

Nog een aardige, recente vondst uit de voormalige ENCI groeve werd door Lars Barten (student biologie, Radboud Universiteit, Nijmegen) voorgesteld – een los flipperkootje dat toebehoorde aan een zwanenhalshagedis. Dat soort reptielen is ver in de minderheid als het gaat over de Maastrichtse kalkstenen en elke vondst verdient beschreven te worden, zeker als je vader het botje vond.